WYNIKI 2 LAT PRACY ZESPOŁU DS. OCHRONY JEZIORKA CZERNIAKOWSKIEGO I DALSZE PLANY
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Miasto Ogród Sadyba wraz Urzędem m. st. Warszawa podejmuje szereg działań w sprawie ochrony Rezerwatu Jeziorko Czerniakowskie. W związku z różnymi ograniczeniami działania te - zdaniem strony społecznej – toczą się powoli, ale i tak mamy przekonanie, że warto nadal je prowadzić. Przez ostatnie 2 lata odbyło się 5 spotkań zespołu ds. ochrony Jeziorka Czerniakowskiego w ratuszu (link). Towarzystwo występowało w nich jako gość, zgłaszało wnioski i prowadziło dyskusję z przedstawicielami różnych urzędów miejskich na temat tego, jak najlepiej chronić Jeziorko.
W ramach zespołu ds. ochrony Jeziorka Czerniakowskiego udało nam się kilka kluczowych spraw:
1. Skutecznie monitorujemy zabudowę łąk Czerniakowa Południowego (46h między Łukiem Siekierkowskim, ul. Powsińską, ul. Bernardyńską a rezerwatem), czyli w praktyce nie dopuściliśmy do powstania nowej zabudowy przed wybudowaniem systemu niecek retencyjnych – na razie od 3 lat nowa zabudowa nie powstała
2. Rozpoczęliśmy prace nad określeniem sposobu zasilania Jeziorka w wodę dobrej jakości. W przetargu wybrany został wykonawca, który opracuje „Koncepcję odprowadzania i zagospodarowania wód opadowych i roztopowych dla obszaru Łuku Siekierkowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł i sposobu zasilania w wodę akwenu rezerwatu przyrody „Jeziorko Czerniakowskie”. Prace koncepcyjne rozpoczęły się w sierpniu 2021 i potrwają 16 miesięcy. Po 11 latach naszych próśb i monitów, ten ważny krok został wreszcie zrobiony.
3. Ograniczyliśmy odpływ wody z Jeziorka. W maju 2021 Zarząd Zieleni na nasz wniosek zamontował szandory na istniejącej zastawce przepustu ul. Wolickiej. W ten sposób ograniczono odpływ wody z Jeziorka po deszczu, Kanałem Siekierkowskim w kierunku północnym.
4. Doprowadziliśmy dnia 24 września 2020 do podjęcia przez Radę Warszawy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego dla Jeziorka Czerniakowskiego. To pierwszy krok do powstrzymania niekontrolowanej zabudowy w rezerwacie.
Co dalej !
Zdaniem Towarzystwa ochrona rezerwatu przyrody w centrum Warszawy jest możliwa tylko poprzez aktywne włączenie mieszkańców, kształtowanie odpowiednich postaw społecznych i promowanie wartości przyrodniczej dla przyszłych pokoleń. Wydaje się natomiast, że alternatywne rozwiązanie – ogrodzenie i odizolowanie rezerwatu, z monitorowanym dostępem odwiedzających nie jest możliwe, ale i też uzasadnione społecznie. Chcielibyśmy, aby rezerwat był ogólnie dostępny, był miejscem rekreacji i regeneracji sił, edukacji mieszkańców, ale też edukował i inspirował do ochrony środowiska, uczył jak żyć, aby pozostawić ten świat jako miejsce do dobrego życia dla naszych dzieci, wnuków itd.
Biorąc pod uwagę powyższe założenia, na czwartym spotkaniu zespołu ds. ochrony Jeziorka Czerniakowskiego (20 stycznia 2021), Towarzystwo zaproponowało następujący katalog działań:
- stworzenie całościowego i zarazem konkretnego programu udostępniania rezerwatu we współpracy z wszystkimi zainteresowanymi stronami –Urzędem Miasta, Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, Towarzystwem, innymi organizacjami (np. wędkarzami, lokalnymi placówkami oświatowymi – szkołami, przedszkolami) i mieszkańcami,
- doprowadzenie do uchwalenia planu miejscowego dla Jeziorka Czerniakowskiego i zagwarantowania w nim zapisów optymalnych dla ochrony tego terenu – w tym ograniczenie zabudowy,
- promowanie wartości przyrodniczych rezerwatu, w tym odtworzenie tablic informacyjnych, które w większości są nieczytelne lub uległy zniszczeniu,
- promowanie Jeziorka przez social media wśród pożądanych grup społecznych (szkoły, rodziny z dziećmi) i grup zainteresowanych rekreacją (nordic walking, spacery, bieganie, jogging, joga, kalistenika, pływanie wpław),
- wyznaczenie dobrze oznaczonej ścieżki wokół Jeziorka (obecnie mieszkańcy poruszają się w północnej części poza ścieżką, bo nie wiadomo, jak przebiega). Chodzi o to, aby odwiedzający poruszali się tylko po ścieżce i platformach (np. poprzez nasadzenie gęstych krzewów w części północno-wschodniej stanowiących swoiste bariery zabezpieczające przed nadmierną obecnością ludzi w miejscach które powinny być szczególnie chronione np. ze względu na lokalizację gniazd itp.,
- przygotowanie programu edukacji przyrodniczej odpowiednio do pór roku,
- dbanie o Jeziorko i systematyczne sprzątanie (Zarząd Zieleni, akcje społeczne mieszkańców),
- budowanie kultury korzystania z rezerwatu poprzez programy edukacyjne, system informacji w terenie, podkreślający wyjątkowość miejsca, akcje społeczne (np. sprzątanie, znana osoba, która dba o rezerwat), bardzo sprawny i dopracowany system nadzoru (Zarząd Zieleni, Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w ratuszu, Policja, Straż Miejska, mieszkańcy),
- stworzenie sprawnego systemu kontroli korzystania z Jeziorka i egzekwowania panujących tu zasad oparty przede wszystkim na skuteczności działania,
- promowanie w mediach społecznościowych wartości Jeziorka i zasad dbania o nie,
- w przyszłości stworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej (możliwość taka wynika z planu ochrony Jeziorka i wniosków z konsultacji społecznych wykorzystania terenu OSIR przy ul. Jeziornej 4 z czerwca 2018 roku, przeczytaj raport - link).
Pilny priorytet
Osobnym dużym tematem, który będziemy się zajmować w zespole, jest zapewnienie porządku i bezpieczeństwa na terenie rezerwatu.
Mimo bardzo dużego zaangażowania Towarzystwa, w tym licznych spotkań ze Strażą Miejską, Policją, Biurem Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego (BBiZK), nie udało się nam wypracować skutecznych rozwiązań. Jednym z powodów był brak realizacji zaplanowanego planu współpracy i konsekwentnej koordynacji działań między stronami (zobacz przyczyny - link).
Nadal mamy do czynienia z masowym spożywaniem alkoholu, niszczeniem mienia, paleniem ognisk i grilli, burdami, a incydenty te pozostają poza kontrolą służb miejskich. W tym roku po raz kolejny miały miejsce niepokojące incydenty, które przeraziły mieszkańców (link od artykułu Sadyba24). Działania prewencyjne, podejmowane przez służby miejskie, są znikome. Co roku mieszkańcy muszą monitować służby telefonami i pismami, aby zaczęły działać. Do pozytywów można zaliczyć jedynie zwiększenie liczebności patroli w miesiącach letnich, wprowadzenie regulaminu korzystania z plaży przy ul. Jeziornej 4 oraz dostosowanie charakteru organizowanych przez OSiR wydarzeń do zasad panujących na terenie rezerwatu. Sprawa braku skuteczności działań proponowanych przez Towarzystwo wymaga szerokiej analizy przez BBiZK, Policję i Straż Miejską i wypracowania nowych, ale tym razem skutecznych rozwiązań w uzgodnieniu z mieszkańcami.
Potrzebne zaangażowanie mieszkańców
Aby dopracować powyższy katalog działań i sukcesywnie go wdrażać chcemy powołać zespół mieszkańców, który zajmie się tym tematem. Przedstawiciele tego zespołu będą realizowali konkretne zadania we współpracy z odpowiednimi jednostkami w mieście. Do zespołu zapraszamy każdego, dla kogo Jeziorko i przyroda są ważne, kto chce się zaangażować i ma czas. Każdy członek zespołu zostanie wdrożony merytorycznie i organizacyjnie oraz otrzyma stosowną listę kontaktów do jednostek miasta. Prosimy - zgłaszajcie się na adres email: towarzystwo@miasto-ogrod-sadyba.pl. Nie stawiamy żadnej daty, do której na Was czekamy, bo wsparcie jest potrzebne zawsze.
