Kolonia mieszkaniowa Spółdzielni „Społem”

Pierwszym dużym przedsięwzięciem, które nadało impet rozwojowi Miasta-Ogrodu Czerniaków, było powstanie „Pierwszej osady spółdzielczej” – kolonii Związku Polskich Stowarzyszeń Spożywców Społem przy ul. Zacisznej.

Była to pierwsza z 8 planowanych kolonii mieszkaniowych, jakie Społem planowało zbudować w Polsce na wzór angielskich osad spółdzielczych z Rochdale (i jedyne rozpoczęte). Zespół trzech budynków – dwóch mniejszych z czterema mieszkaniami po dwa-trzy pokoje i jednym większym z sześcioma segmentami po pięć pokoi – wzniesiono według projektu Oskara Sosnowskiego w latach 1924-1925. W kameralnej osadzie zamieszkało najwyższe kierownictwo Społem z rodzinami, w tym prezes Marian Rapacki (ojciec powojennego ministra spraw zagranicznych), wiceprezes Józef Jasiński, główny administrator (dyrektor finansowy) Przybyliński, wicedyrektor ds. personalnych Zawadzki oraz kilku lustratorów (wysokich rangą audytorów sprawdzających funkcjonowanie spółdzielni).

Kolonia Społem zasłynęła w Mieście-Ogrodzie Czerniaków z jedynego w okolicy kortu tenisowego. Korzystali z niego mieszkańcy osady (w tym przede wszystkim dyr. Zawadzki ze swoją córką Hanną i żoną sąsiada, Juliana Nijaka) oraz zaproszeni przez nich goście. Drugi, ogólnodostępny kort na osiedlu powstał z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Miasta-Ogrodu Czerniaków dopiero w przeddzień II wojny św. – przed obecną szkołą podstawową nr 115 na ul. Okrężnej. Józef Jasiński, prawa ręka prezesa Rapackiego, który został wysłany na kilkumiesięczne stypendium do Rochdale, przywiózł stamtąd nie tylko pomysł na kort tenisowy, ale także na inne sporty. Tu stworzył minipole do krykieta i boiska do siatkówki.

Trzy domy przedwojennej osady Społem uległy częściowemu zniszczeniu podczas II wojny św. Po wojnie, zostały odbudowane według nowego projektu. Drugi, bliźniaczy rząd domów w osadzie został zbudowany już po II wojnie św.

Zostań członkiem Towarzystwa Miasto Ogród Sadyba